Sokmalar
ve Isırıklar
Konuyu Hazırlayan:
Dr. Tuna Şengöz
Sokmalar
- Balarısı,
yabanarısı, eşekarısı, yellow jacket
ve karınca sokmaları
eşekarısı
|
|
- Balararısının
iğnesi kancalıdır, bu yüzden geri
çekemez,
- Ani
ağrı,şişme,ısı artışı ve
kızarıklıktır.
- Buz
uygulaması hastayı rahatlatabilir.
- Balarısının
iğnesi çıkartılır; çıkartılma
işlemi cımbız veya forseps ile
yapılmalı, sıkılmamalıdır.
- Sokmalara
karşı proflaksi
- Yaygın
kaşıntı ve yanma, ürtiker, dudaklar
ve dilin şişmesi, bronkospazm ve
hırıltı, göğüste sıkıntı ve
öksürük, dispne, anksiyete, karın
krampları ve bazen solunum yetmezliği
oluşabilir.
- O2
verilmeli, hava yolu açık
tutulmalıdır.
- Venöz
turnikeler sokulan yerin distal ve
proximaline yerleştirilmelidir.
- İğneyi
çıkarmak için bıçakla yara
köşesini çıkarabiliriz.
- Buz tatbiki
yapılır, absorbsiyonu yavaşlatır.
- Kullanılan
ilaçlar ;
- Epinefrin;
bronkodilatasyon; 0,5 ml. 1/1000”lik
İM veya SC yapılır.
- Antihistaminikler
; antialerjik
- Akrep
sokmaları
- Şişme,
ağrı ve renk
değişikliği olur
- Şiddetli
dolaşım kollabsına
neden olur
- Antivenin
antiserumdur.
- Arizona
akrebi en meşhurudur.
|
|
Isırıklar
- Örümcek
- Karadul ve
Keşiş örümceği tehlikelidir.
Karadul
örümceği ;
- Isılan
bölge hissisleşene kadar kişi
ısırıldığını anlamayabilir
- Zehir
nörotoksiktir, spinal sinir
merkezlerine direkt etki yapar
- Şiddetli
krampları, karın kaslarının
tahta sertliğinde olması,
göğüste sıkıntı ve 24
saatten sonra solunum zorluğu
oluşur.
- Alt
kısım ısırıklarında batın
semptomları daha spesifiktir.
- Baş
dönmesi, terleme, bulantı,
kusma ve deri döküntüleri
görülür.
- Ölüm
seyrektir, genelde 48 saatte
şikayet azalır.
- Buz
kompres ve temel destek tedavisi
|
|
Keşiş
örümceği;
- Kahverengidir
- Zehir
lokal, şiddetli doku hasarına
neden olur
- Lokal
gangren hemen ted edilmezse
ülser oluşur
- Isırık
başta ağrısız fakat saatler
içinde ağrılı hal alır.
- Spesifik
antivenin yoktur
- Tedavi
temel destektir.
|
|
Yılan
- Zehirsiz
yılanın diş izi ; nal
şeklindedir
- Zehirli
yılanın diş izi ; aralarında
yarım inç mesafe bulunan,
etraflarında şişme, ağrı,
renk değişikliği olan 2 adet
küçük delik şeklindedir.
- Bazen
zehirsiz de ek bazı dişler
yanıltabilir.
|
 |
- Hasta
sakinleştirilir, yatırılır ve
hareketsiz olması söylenir
- Isırık
alanı lokalize edilerek nazikçe su
sabun veya hafif bir antiseptikle
temizlenir.
- Zehirli diş
izlerinin üstüne ve altına venöz
sirkülasyonu önleyebilecek (venöz
turnike) şekilde yumuşak lastik tüpler
bağlanır.Extremitenin distalindeki
nabazanlar kaybolmamalıdır. Bu
manevranın amacı extremite venlerinde
zehirin yayılmasını sınırlamaktır
- Bir atelle
extremite hareketsiz hale getirilir.
- Vital
bulgular, kanbasıncı, nabız ve solunum
moniterize edilir
- Şok varsa
şok pozisyonu ver
- Yılan
öldürülürse oda poşetle
götürülmelidir.
- Hastaneye
hemen naklet
- Kusma için
uyanık ol
- Ağızdan
kesinlikle birşey vermeyin
Köpek
ısırıkları
- Tetanoz
proflaksisine ihtiyaç gösterir
- Kuru steril
bir örtü yaraya konur ve nakledilir.
- Kuduz
gelişimi önlenmesi açısından önlem
alınır
- Sincap,
yarasa, fare, fok, kokarca ve rakunlarda
kuduz açısından risklidir.
- Kuduz
şüphesi varsa hayvan gözlenir.
İnsan
ısırıkları
- Bandaj veya
atelle immobilize edilir, kuru steril bir
örtüyle kapatılır, yara cerrahi
olarak temizlenir ve antibiyotik ted
başlanır.
Deniz
hayvanlarının sebep olduğu yaralanmalar
- Deniz
anasının, Portekizli savaşçının,
çeşitli anemonlar, mercanlar veya
hidraların sokmalarında hasta sudan
çıkartılır ve etkilenmiş alana alkol
dökülür.
Portekizli
savaşçı
|
|
- Bu bölgeye
önce proteolitik enzim sonra talk
pudrası dökülür.
- Deniz
kestaneleri , kedi balığı gibi dikenli
balıkların yaralanmalarından bu
kısım hareketsiz hale getirilir ve 30
dk sıcak suya sokulur.Sıcak su
ağrıyı azaltır.
- Tetanoz
proflaksisi önemlidir.
|
